W jakim wieku najczęściej bierzemy ślub?

Wiek małżonków wchodzących w pierwszy związek małżeński jest często ściśle związany z czynnikami nie tylko zależnymi od małżonków. Przede wszystkim jest to presja rodziny. Często słyszymy argumenty typu "ja brałam ślub jak miałam osiemnaście lat, a babcia nie miała jeszcze siedemnastu". Potem najczęściej następuje wyliczanka w jakim wieku zostaje się "starą panną" której z przyczyn oczywistych nikt już nie "zechce". Na koniec następuje podsumowanie "ja w twoim wieku już drugie dziecko urodziłam". Nie to żeby tak szybko chcieli niańczyć wnuki, no ale zawsze dziecko z domu rodzicom lżej. :) W niektórych krajach jest tzw. podatek kawalerski, zwany bykowym. Jest pobierany od kawalerów w wieku powyżej 26-30 lat. W Polsce, w czasach PRL-u też był taki podatek. Zlikwidowano go dopiero w 1960 roku. W 2006 roku Anna Sobecka, posłanka PiS domagała się przywrócenia tego podatku, co na szczęście nie doszło do skutku. Faktem jest, że przysłowiowa "stara panna" jest coraz starsza, a samo określenie zastępowane jest innym, mniej pejoratywnym - singielka, czy singiel.

Uproszczeniem byłoby stwierdzenie, że to rodzina decyduje w jakim wieku idziemy do ołtarza. Z pewnością duży wpływ ma na to sytuacja ekonomiczna, mieszkanie, nauka, praca, pieniądze na start, poczucie bezpieczeństwa. Ważna jest również polityka kościoła. Blokada i potępienie rozwodów powoduje, że często młodzi ludzie wybierają stan związku partnerskiego pomijającego jego formalne zawarcie w urzędzie czy w kościele. Opóźnianie potrzeby zawarcia małżeństwa może powodować też rynek pracy, który utrudnia czy znacznie uniemożliwia rozpoczęcie życia zawodowego przyszłym małżonkom. To zachęca ich by nie zmieniać swego stanu cywilnego, bo w domyśle singiel będzie w pracy zawsze bardziej mile widziany dla pracodawcy.

W ten sposób dochodzimy do stanu narzeczeństwa, a w wielu przypadkach konkubinatu. Samo słowo konkubinat jest już chyba mało używane, gdyż wspólne mieszkanie przed ślubem jest czymś normalnym i powszechnie aprobowanym. Nawet Watykan nakazał by księża wymagali od nowożeńców nie trzyletniego, ale sześciomiesięcznego okres "narzeczeństwa" przed ślubem.

Dane statystyczne są potwierdzeniem tej tezy. W roku 1980 ponad połowa mężczyzn, którzy zawarli związek małżeński (54%) była w wieku 20 - 24 lat. W roku 2010 dominującą grupą byli mężczyźni w wieku 25-29 lat - 45%. Wśród kobiet dane są podobne. W 1980 roku wśród panien młodych dominowały kobiety w wieku 20 - 24 lat - 57%. W 2010 roku wiek kobiet biorących ślub jest bardziej rozproszony. Głównie to kobiety w wieku 25 - 29 lat – 29%, ale kobiety młodsze w wieku 20-24 lata to 26%. Głównie dzięki utrzymaniu dominującego przedziału wieku kobiet 20-24 lata na wsiach, gdzie ciągle ten wiek jest uważany za właściwy do zamążpójścia. Aż 45 % kobiet na wsiach bierze w tym wieku ślub. W porównaniu w miastach w tym przedziale wieku tylko 28 % kobiet decyduje się na zamążpójście i to głównie w małych miastach.

Wniosek potwierdza powyższe założenia. Na przestrzeni 30 lat podniósł się wiek młodych ludzi zawierających związek małżeński zarówno u mężczyzn jak i wśród kobiet mieszkających przed ślubem w miastach.

W przekroju województw średni wiek mężczyzny zawierającego w 2010 roku ślub był najwyższy w województwie Zachodniopomorskim – 29,2, a najniższy w podkarpackim 27,3. Podobnie wyglądało to u kobiet Zachodniopomorskie 27, Podkarpackie 25,3. Dominacja ta dotyczy tych województw zarówno na wsiach jak i w miastach, z tą różnicą, że średni wiek mężczyzny, który mieszkał przed ślubem na wsi jest około 1,5 niższy, a u kobiet na wsiach jest o 2,5 roku niższy. Potwierdza to przypuszczenia, że mężczyźni i kobiety mieszkające przed ślubem na wsi szybciej chcą zakładać rodzinę, szczególnie w województwie podkarpackim, lubelskim, świętokrzyskim i małopolskim.

Należy podkreślić, że przez ostatnie 30 lat następuje ciągły spadek liczby małżeństw w których nowożeńcy mają 19 lat lub mniej. O ile w 1980 roku 2,78 % małżeństw był ich udziałem o tyle w 2010 to już tylko 0,57 % i dotyczy to w równym stopniu miast i wsi. Statystyki są jednak przerażające. Na 18456 dzieci urodzonych w 2010 roku przez młode matki – 19 letnie lub mniej, tylko 5248 urodziło się w związkach małżeńskich.
W małżeństwach zazwyczaj to mąż jest starszy od małżonki i to 1 - 2 lata. Sporą grupę stanowią mężowie starsi 3-5 lat. Ciekawe jest też, że różnica wieku 11 lat i więcej dotyczy tak samo kobiet jak i mężczyzn. Przy czym zazwyczaj mężczyźni w wieku 25 - 29 lat pobierają się ze starszymi kobietami, a w wieku 35-39 lat "wola" dużo młodsze.
W miastach dominują małżeństwa w których oboje małżonkowie mają wyższe wykształcenie bądź średnie. Na wsiach jest odwrotnie. W większości małżeństw na wsi oboje małżonkowie mają średnie wykształcenie, a drugą grupę stanowią małżonkowie z wykształceniem wyższym. Zazwyczaj to kobiety biorące ślub są lepiej wykształcone od mężczyzn, zarówno w miastach jak i na wsi.
Widać, że kobiety wolą skończyć studia przed ślubem, zanim pojawią się dzieci i spadnie na nich obowiązek prowadzenia domu. Aktywność zawodowa nowożeńców w 2010 roku dowodzi, że młodożeńcy zazwyczaj mieli pracę. Tylko 8% kobiet i 5% mężczyzn deklarowało, że są bezrobotni. Wśród nowożeńców 87 % mężczyzn i 73 % kobiet deklarowało, że ma pracę głównie najemną.

Dane o bezrobociu młodożeńców świadczą, że nie ma korelacji między stanem bezrobocia ogólnie, a skłonnością do zawarcia związku małżeńskiego. Średnie bezrobocie w Polsce w 2010 roku wynosiło 11,7 %, a wśród kobiet 10 %. Wyższe bezrobocie wśród panien młodych może świadczyć wyłącznie o tym, że spora grupa z nich właśnie skończyła studia i nie weszła jeszcze w okres pracy zawodowej. Nie ma też związku między bezrobociem w danym rejonie kraju, a wiekiem zawierania związku małżeńskiego. Zarówno w skrajnych wiekowo województwach podkarpackim jak i zachodniopomorskim było ono w 2010 roku zbliżone i wynosiło odpowiednio 15,0 i 15,9 %. Wniosek jest taki, że w tych województwach na wiek zawierania ślubu większy wpływ
mają tradycje rodzinne, niż dostęp do pracy, a nowożeńcy zazwyczaj tę pracę mają.
 
Obliczenia zostały wykonane na podstawie danych statystycznych GUS.

Zdjęcie: www.antyslub.pl

Zobacz też:
Jaki miesiąc wybrać na ślub?
Kalkulator weselny - ile kosztuje ślub i wesele?
Kiedy narzeczeni poznają ze sobą swoich rodziców?